Jednym z ważnych elementów leczenia cukrzycy jest dieta. W cukrzycy typu 2, na przykład, dieta jest jedynym sposobem na utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi w niektórych przypadkach. Aby jednak osiągnąć doskonałe rezultaty w wyrównaniu choroby, należy wiedzieć, czego nie jeść przy cukrzycy, które pokarmy należy maksymalnie ograniczyć, a które można spożywać bez ograniczeń.
Co jest ważne do rozważenia?
W przypadku osób chorych na cukrzycę należy pamiętać, że węglowodany powinny być dostarczane w odpowiednich ilościach, ale równomiernie. Jest to ważna zasada zarówno w przypadku cukrzycy typu 1, jak i typu 2. Każde załamanie diety prowadzi do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi, a tym samym do poważnych powikłań. Cukrzycy uważają za przydatne prowadzenie dziennika żywieniowego, który pomaga im w stosowaniu diety.
Dieta cukrzycowa oparta jest na diecie nr 9, ale specyfika diety dla każdego pacjenta powinna być ściśle indywidualna, gdyż dieta uwzględnia wiek i płeć pacjenta, poziom aktywności fizycznej, jego wagę, typ cukrzycy i inne parametry. Pomimo specyfiki tej diety, istnieją podobne wymagania dla wszystkich pacjentów, według których można określić, czego nie należy jeść przy cukrzycy.
Co to są jednostki chlebowe (wymienniki węglowodanowe) ?
Definicja ta jest konwencją ułatwiającą obliczanie zawartości węglowodanów w żywności, znanych również jako jednostki węglowodanowe. System jednostek chlebowych może i powinien być stosowany razem z indeksem glikemicznym (IG), ponieważ razem te wartości pomagają w dokonaniu właściwego wyboru żywności dozwolonej dla cukrzyków bez ograniczeń, w celu sporządzenia najbardziej użytecznego, odżywczego i jednocześnie bezpiecznego menu.
- Jednostki chlebowe – pomagają obliczyć ilość, objętość węglowodanów w dowolnej potrawie.
- Indeks glikemiczny określa tempo, w jakim węglowodany są rozkładane w pożywieniu, oraz wydatki organizmu na ich przetwarzanie.
System obliczania jednostek chlebowych i klasyfikacji produktów według indeksu glikemicznego jest stosowany nie tylko przez chorych na cukrzycę. Wartości te są aktywnie wykorzystywane przez wszystkich, którzy stosują diety, zdrowy styl życia i odżywianie w sporcie.
Dla chorego na cukrzycę prawidłowe wyliczenie stosunku jednostek chlebowych do podawanej insuliny, znając objętość węglowodanów spożywanych poza zakresem insulinoterapii, jest właściwym postępowaniem. Razem te działania mogą znacząco poprawić gospodarkę węglowodanową, a w konsekwencji samopoczucie i sprawność fizyczną.
We wszystkich typach cukrzycy można spożywać dziennie do 18-24 IU lub do 7 jednostek chlebowych na posiłek we wszystkich pokarmach, w zależności od wieku i wagi. Biorąc pod uwagę, że wyrównanie cukrzycy wymaga spożywania posiłków podzielonych, tj. 5-6 razy dziennie, rozkład całkowitej liczby jednostek w posiłkach powinien odpowiadać reżimowi aktywności fizycznej i codziennej rutynie.
- Główne posiłki to śniadanie, obiad i kolacja – do 4-5 j.m;
- Dodatkowe posiłki – drugie śniadanie, podwieczorek – po 1-2 j.m.
Jeśli osoba z cukrzycą ma niedowagę (BMI poniżej 18,49), zaleca się zwiększenie całkowitej ilości spożywanych jednostek w posiłkach do 30.
Czy można jeść przy cukrzycy typu 2
- Głównym źródłem węglowodanów są pełne ziarna zbóż (jęczmień, owies, płatki żytnie, brązowy ryż, itp.).
- Owoce i jagody o niskim IG – gruszki, mandarynki, brzoskwinie, grejpfruty, jeżyny, czereśnie, porzeczki, morele;
- Pokarmy białkowe – chude mięso, najlepiej gotowane lub pieczone (nie smażone) – drób, królik, wołowina. Podprodukty w mniejszych ilościach, najlepiej chuda wątróbka z kurczaka.
Szczególną uwagę należy zwrócić na błonnik pokarmowy: żywność z jego zawartością pomaga wpływać na poposiłkowe poziomy glikemii (po posiłku). Optymalny udział procentowy w całkowitej ilości kalorii najlepiej omówić z lekarzem, ale średnio zaleca się włączenie diety zawierającej 15-25 gramów błonnika na każde 1000 kcal w diecie. Kilka przykładów takiej żywności podano w tabelach poniżej.
Podstawowe zasady żywienia w cukrzycy
Pacjenci muszą trzymać się czegoś więcej niż diety niskowęglowodanowej, dostosowanie planu posiłków to połowa udanej terapii cukrzycy. Jeśli nie ma potrzeby wstrzykiwania insuliny, druga połowa planu leczenia to przestrzeganie codziennego schematu i aktywności fizycznej, pozbycie się złych nawyków, jeśli takie istnieją. Na tle insulinoterapii z cukrzycą typu I ograniczenia będą nieco łagodniejsze – nie można spożywać żadnych pokarmów, które gwałtownie podnoszą poziom cukru, ale można skorygować poziom hiperglikemii poprzez zwiększenie dawki insuliny.
