Pojawiające się w przebiegu cukrzycy wysokie stężenia glukozy we krwi zwane hiperglikemią są naturalnym, typowym dla tej choroby zjawiskiem. Zadaniem diabetyka jest oczywiście dokładanie wszelkich starań, aby tych „wyskoków” było jak najmniej, ponieważ częste, długotrwałe hiperglikemie przyczyniają się do rozwoju wielu nieodwracalnych powikłań. Jakie procesy zachodzące w organizmie przyczyniają się do podwyższenia glikemii, jak sobie z nią radzić i dlaczego utrzymywanie prawidłowego poziomu cukru jest kluczowe dla zdrowia cukrzyka?
Hiperglikemia – przyczyny powstawania
Przyczyną występowania hiperglikemii jest niedobór insuliny w organizmie. Większość komórek ciała potrzebuje tego hormonu, aby przyjąć znajdującą się we krwi glukozę i móc wytworzyć z niej „paliwo” dla komórek. Kiedy ilość insuliny jest niewystarczająca, nie są one w stanie przyjąć więcej cukru, który gromadzi się we krwi. U zdrowego człowieka zjawisko hiperglikemii nie występuje, ponieważ kiedy poziom glikemii wzrasta, trzustka otrzymuje sygnał do wzmożonej produkcji insuliny, która utrzymuje ten poziom w normie. U osób z cukrzycą trzustka wydziela zbyt małe ilości insuliny, bądź nie robi tego wcale, toteż jedynym sposobem na obniżenie poziomu cukru przez diabetyków jest podanie insuliny z zewnątrz za pomocą wstrzykiwacza bądź pompy insulinowej, lub też (w zależności od typu choroby) zażycie tabletek pobudzających trzustkę do produkcji hormonu i zwiększających podatność komórek na jego działanie.
Hiperglikemia – jak ją rozpoznać?
Podstawową czynnością każdego cukrzyka jest badanie poziomu cukru przed posiłkiem oraz 2 godziny po. Dzięki częstym pomiarom jesteśmy w stanie uniknąć niespodzianek i lepiej kontrolować swoją cukrzycę. Nagłe wzrosty poziomu cukru mogą jednak pojawiać się o każdej porze dnia i nocy, dlatego warto znać typowe dla hiperglikemii symptomy, Należą do nich:
- wzmożone, niezaspokojone pragnienie,
- częste oddawanie moczu,
- senność,
- rozdrażnienie,
- utrudnione oddychanie,
- zaburzenia widzenia (rozmazany obraz, podwójne widzenie),
- nudności.
Hiperglikemia – przyczyna powikłań cukrzycowych
Świadomość tego, jak hiperglikemie wpływają na stan naszego organizmu jest niezwykle istotna. Częste, niekontrolowane, długo utrzymujące się wysokie glikemie (powyżej 180mg/dl) uszkadzają małe oraz duże naczynia krwionośne, prowadząc do rozwoju poważnych i nieodwracalnych chorób. Uszkodzenia małych naczyń krwionośnych znajdujących się m in. w oczach, nerkach i nerwach, mogą prowadzić do upośledzenia ich prawidłowego funkcjonowania, powodując rozwój chorób takich jak niewydolność nerek, neuropatia cukrzycowa czy prowadząca do utraty wzroku retinopatia cukrzycowa.
Uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych narażają cukrzyka na rozwój chorób układu sercowo-naczyniowego (m in. miażdżycy oraz nadciśnienia tętniczego), a ponadto zwiększają ryzyko wystąpienia udarów mózgu oraz zawałów.
Stawanie się znawcą swojej cukrzycy, zaprzyjaźnienie się z chorobą oraz codzienna samokontrola są kluczowe dla utrzymania prawidłowego poziomu glikemii oraz zmniejszają do minimum ryzyko wystąpienia wspomnianych powikłań. Nie wolno również zapomnieć o zdrowej, urozmaiconej diecie oraz stałym kontakcie z lekarzem diabetologiem, który pomoże nam dostrzec popełniane błędy oraz inne czynniki powodujące hiperglikemie.
