Dobrze dopasowana, zbilansowana dieta to jeden z kluczowych elementów mających znaczący wpływ na zdrowie i samopoczucie osób z cukrzycą. Ułatwia codzienną samokontrolę glikemii, zapobiega przybieraniu na wadze, a także utrzymuje poziom cholesterolu na właściwym poziomie. Jednym z głównych założeń diety cukrzycowej jest ograniczenie do minimum spożycia węglowodanów prostych (jednocukrów) zawartych w produktach takich jak słodycze, wypieki czy słodkie napoje. Dieta cukrzycowa nie musi jednak oznaczać całkowitej rezygnacji z „małych przyjemności”. Występujące w różnej postaci alkohole cukrowe, mogą stanowić doskonały substytut cukru, bez zniekształcania smaku słodkich przekąsek i bez wpływu na stężenie glikemii.
Czym są alkohole cukrowe?
Alkohole cukrowe to substancje słodzące z grupy polioli, które nie mają jednak nic wspólnego z alkoholem etylowym zawartym w napojach wyskokowych. Nazwa ,,alkohole” tyczy się ich struktury chemicznej. Tym co powoduje, że z powodzeniem mogą zastąpić biały cukier kuchenny jest nie tylko ich smak, ale przede wszystkim znacznie niższa kaloryczność oraz bardzo niski indeks glikemiczny co oznacza, że ich wpływ na stężenie glukozy we krwi jest nieznaczny. Alkohole cukrowe mogą występować pod różną postacią oraz pod różnymi nazwami, a należą do nich:
- ksylitol,
- sorbitol,
- maltitol,
- mannitol,
- laktytol,
- izomalt,
- erytrytol,
- gliceryna,
- glicerol,
- uwodornione hydrolizaty skrobi.
Alkohole cukrowe są w około 90% tak słodkie jak sacharoza, a mimo to ich kaloryczność jest niższa o połowę (1g sacharozy zawiera 4 kalorie, a 1g np. maltitolu – 2,1 kalorii). Poza przemysłem spożywczym, właściwości alkoholi cukrowych wykorzystywane są również m.in. w przemyśle farmaceutycznym – ich właściwości higroskopijne przydatne są do produkcji niektórych leków i suplementów diety.
Alkohole cukrowe w diecie diabetyka
Chociaż alkohole cukrowe są dobrym rozwiązaniem dietetycznym, nie oznacza to, że nie będą one miały znaczenia dla stężeń glukozy we krwi. O ile wypicie słodzonej kawy czy zjedzenie niewielkiej przekąski nie wymaga podania dodatkowej dawki insuliny, większe ilości tych substancji słodzących w naszym organizmie mogą podnosić poziom glikemii. Dlaczego mimo to polecane są właśnie diabetykom? Powodem jest fakt, iż pomimo słodyczy jaką nadają produktom spożywczym czy napojom, zachowaniem zbliżone są do węglowodanów złożonych. Ich wchłanianie w układzie pokarmowym jest niegwałtowne i rozciągnięte w czasie, dzięki czemu nie powodują nagłych „skoków” glikemii. Są również bardziej rekomendowane przez samych cukrzyków, ponieważ nie powodują nieprzyjemnego posmaku w ustach, jaki zostawiają niektóre sztuczne słodziki, mogące być kancerogenne.
Skutki nadużycia alkoholi cukrowych
Jak wiadomo, wszystko w nadmiarze może zaszkodzić. Nie inaczej jest w przypadku alkoholi cukrowych, których duża ilość w organizmie może powodować wzdęcia oraz biegunki. Przyczyną takich dolegliwości jest fermentacja zalegających w jelitach polioli (informacja ta powinna być szczególnie brana pod uwagę przez osoby z zespołem jelita drażliwego).