Osoby chore na cukrzycę są w bardzo dużym stopniu narażone na szereg poważnych powikłań, które niekiedy są bardzo trudne do leczenia. Przykładem takiego powikłania jest zespół stopy cukrzycowej określany powszechnie stopą cukrzycową.
Stopa cukrzycowa należy do grona najgroźniejszych powikłań pocukrzycowych. Jej leczenie jest długotrwałe, skomplikowane i kosztowne, a nie zawsze przynosi pożądane rezultaty. U wielu chorych konieczna jest niestety amputacja stopy. Jak sama nazwa wskazuje, stan ten dotyczy stóp – występuje u ok. 10-15 proc. diabetyków.
Co powoduje stopę cukrzycową?
Przyczyną stopy cukrzycowej jest nieprawidłowo leczona cukrzyca. Zaniedbania w tym obszarze prowadzą do rozległych uszkodzeń naczyń krwionośnych, co z kolei powoduje niedokrwienie stóp. W takiej sytuacji nie funkcjonują one tak, jak powinny. Zwiększona lepkość krwi skutkuje powstawaniem zakrzepów, a przez to niedotlenieniem tkanek. Należy też pamiętać, iż przy cukrzycy uszkodzeniom ulegają nerwy obwodowe, przez co chory nie odczuwa bólu tak, jak osoba zdrowa – dlatego łatwo nie zauważyć pewnych objawów zwiastujących groźne powikłania wynikające z cukrzycy. Ponadto przesłankami zwiększającymi prawdopodobieństwo wystąpienia stopy cukrzycowej są m.in. palenie papierosów, otyłość, przekraczający normy poziom cholesterolu, nieprawidłowa higiena stóp oraz noszenie niezbyt wygodnych butów.
Jak rozpoznać stopę cukrzycową?
Każda bez wyjątku osoba chora na cukrzycę powinna na bieżąco kontrolować stan swoich stóp – zarówno we własnym zakresie, jak i podczas wizyt u lekarza. Do najbardziej niepokojących symptomów należą: zmiana koloru skóry (stopa przybiera siną barwę), mniejsze czucie w stopie, pęknięcia skóry i owrzodzenia, a także nieprzyjemne uczucie pieczenia i mrowienia (chorzy często skarżą się też na palącą skórę stóp). Początkowe objawy omawianego powikłania zazwyczaj wyglądają niepozornie, ale cukrzyk musi mieć świadomość, iż nawet zwykłe obtarcie naskórka może być dla niego niebezpieczne.
Leczenie stopy cukrzycowej
Leczenie stopy cukrzycowej jest w bardzo ścisły sposób powiązane z leczeniem cukrzycy. Metoda leczenia jest dostosowana do stadium zaawansowania tego powikłania. Czasami wystarczą działania prewencyjne, a w wielu przypadkach niezbędne okazuje się wdrożenie antybiotyków czy zabiegów chirurgicznych, włącznie z przeszczepem skóry. Jeżeli stopa cukrzycowa jest zaawansowana (występuje zgorzel całej stopy, co grozi sepsą), wówczas jedynym ratunkiem jest amputacja stopy.
Profilaktyka to podstawa
Najlepszą metodą na uniknięcie stopy cukrzycowej jest podejmowanie na co dzień stosownych działań. Przede wszystkim trzeba pilnować poziomu cukru we krwi i zdrowo się odżywiać. Do tego dochodzi prawidłowa pielęgnacja stóp: mycie ich preparatami o neutralnym pH, stosowanie kremów z mocznikiem i lipidami, dokładne osuszanie (zwłaszcza przestrzeni pomiędzy palcami), noszenie prawidłowo dobranego obuwia etc.
