Hipoglikemia rekatywna jest to zbyt niski poziom cukru we krwi. Występuje ona u osób, które nie chorują ą na cukrzycę. Pojawia się zazwyczaj do dwóch godzin po zjedzeniu posiłku, dlatego nazywana jest również hipoglikemią poposiłkową.
Zgodnie z fizjologią, cukier po spożyciu posiłku wzrasta do górnej granicy normy. Następnie spada do dolnej granicy normy. U osób cierpiących na hipoglikemię reaktywną, cukier po posiłku najczęściej wzrasta powyżej granicy normy i następnie bardzo gwałtownie i nadmiernie się obniża. Wtedy powstaje niedocukrzenie.
Hipoglikemia reaktywna nie występuje w
nocy ani na czczo. Nie spotyka się jej również po wysiłku fizycznym. Występuje
z kolei po spożyciu posiłków bogatych w węglowodany. Niestety, może ona również
prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2.
Jakie są przyczyny hipoglikemii reaktywnej i kogo może ona dotyczyć?
Hipoglikemia poposiłkowa może być związana z początkową, najwcześniejszą fazą rozwoju cukrzycy typu 2. Spowodowana może być operacjami, takimi jak resekcja żołądka, czy też jelita cienkiego. Niektóre osoby, u których występuje nadwrażliwość na przykład na fruktozę, czyli osoby z defektami genetycznymi również narażone są na hipoglikemię reaktywną. Hipoglikemia reaktywna występuje najczęściej po obfitych posiłkach bogatych w węglowodany, co nie znaczy, że jej przyczyna leży w nieprawidłowej diecie. U osób mających skłonność do hipoglikemii reaktywnych, ich ryzyko wzrasta po posiłkach bogatych w cukry.
Typowymi objawami hipoglikemii reaktywnej są:
- napady głodu po posiłku, w szczególności chęć na słodycze
- drżenie rąk
- nadmierna potliwość
- drażliwość
- nerwowość i niepokój
- zawroty głowy
- kołatanie serca
Diagnostyka hipoglikemii reaktywnej
Diagnostyka hipoglikemii reaktywnej rozpoczyna się od dokładnego wywiadu lekarskiego. Następnie wykonywany jest test tolerancji glukozy, inaczej krzywa cukrowa. Glikemia w tym wypadku kontrolowana jest w następujących odstępach czasu: 120, 150, 180 i 240 minut. Wcześniej osoba, u której podejrzewa się hipoglikemię reaktywną musi spożyć 75 g glukozy.
O hipoglikemii reaktywnej świadczy niski poziom cukru we krwi w którejkolwiek próbce krwi po wypiciu roztworu glukozy.
Leczenie hipooglikemii reaktywnej
- Sposobem na minimalizowanie ryzyka wystąpienia hipoglikemii po posiłku jest przestrzeganie odpowiednich zaleceń dietetycznych. Osoba, która boryka się z hipogliekmią reaktywną powinna jeść 4 do 5 posiłków w ciągu dnia. Powinna jeść bez pośpiechu i regularnie.
- Przerwy pomiędzy posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny.
- Każdy posiłek powinien składać się z węglowodanów złożonych, białka i tłuszczu.
- Alkohol, napoje gazowane oraz energetyczne nie są wskazane.
- Należy stosować produkty nieprzetworzone, bogate w błonnik, jak na przykład: ryż niełuskany, gruboziarniste kasze, makaron z mąki razowej.
- Należy ograniczyć owoce słodkie i dojrzałe, jak na przykład: banany, śliwki, gruszki oraz winogrona.
- Owoce z puszki oraz owoce suszone również nie są wskazane, ponieważ zawierają bardzo dużo cukrów prostych.
Produkty zawierające sacharozę, takie jak: miód, cukier, słodycze, słodzone desery należy wykluczyć z diety. Jasne pieczywo również powinno zostać wykluczone z diety.
U większości pacjentów z hipoglikemią reaktywną przestrzeganie diety i zaleceń żywieniowych zabezpiecza przed jej napadami. W niektórych przypadkach dodatkowo wymagana jest interwencja lekarska w postaci zastosowania odpowiednich leków.
Zalecenia żywieniowe w hipoglikemii reaktywnej
- Zalecane produkty zbożowe:
- pieczywo razowe i żytnie
- kasza gryczana, jaglana oraz pęczak
- płatki owsiane
- ryż brązowy
- Niewskazane produkty zbożowe:
- rozgotowana kasza, ryż, makaron
- pieczywo pszenne
- mąka pszenna
- Produkty zbożowe dozwolone ale w umiarkowanych ilościach:
- Krótko gotowane kasze drobne.
- Zalecane owoce i warzywa:
- pomidory
- ogórki świeże i kiszone
- rzodkiewka
- sałata zielona
- brokuły
- owoce jagodowe
- owoce cytrusowe
- kiwi
- truskawki.
- Niewskazane owoce i warzywa:
- warzywa rozgotowane
- marchew
- warzywa z puszki
- banany
- winogrona
- owoce z puszki.
- Owoce i warzywa dozwolone ale w umiarkowanych ilościach:
- seler
- pietruszka
- owoce suszone
- soczewica
- bób.
W ciągu doby najlepiej jest spożywać około 500 g warzyw, między 200 – 300 g owoców.
Jeśli chodzi o jaja, to niewskazana jest jajecznica na maśle lub boczku. Dozwolone jest żółtko jaja ale maksymalnie 2 razy w tygodniu. Zalecane jest z kolei białko jaja.
- Zalecane napoje:
- woda mineralna
- kawa filtrowana lub też rozpuszczalna
- herbata
- soki warzywne.
- Niewskazane napoje:
- napoje alkoholowe
- słodzone napoje gazowane
- soki owocowe z dodatkiem cukru.
- Napoje dozwolone ale w umiarkowanych ilościach:
- kawa zbożowa
- kakao z niewielką ilością mleka
- jogurt naturalny.
